Warsztaty Wymiany Doświadczeń – Paryż 24-28 września 2018 roku

Celem wizyty jaką organizowaliśmy  pod koniec września w Paryżu było przybliżenie uczestnikom WWD zagadnień ekonomii cyrkularnej i ekonomii społecznej.

Circular economy

Ekonomia cyrkularna czy gospodarka obiegu zamkniętego (z ang. circular economy) to system, który ma być z założenia odnawialny i samowystarczalny. Jednocześnie ma on za zadanie redukować (a docelowo nawet wyeliminować) ilość powstających odpadów. Wcześniej zużywane i niewykorzystywane produkty w założeniu ekonomii cyrkularnej zyskują „drugie życie”. Ponowne użycie produktów (wcześniej uznawanych tylko i wyłącznie za odpady) w sposób efektywny, często w nowej roli sprzyja budowie ekonomicznego, społecznego i przyjaznego dla środowiska naturalnego kapitału. 

Gospodarka obiegu zamkniętego oznacza więc: „regeneracyjny system gospodarczy, w którym minimalizuje się zużycie surowców i wielkość odpadów oraz emisję i utraty energii poprzez tworzenie zamkniętej pętli procesów, w których odpady z jednych procesów są wykorzystywane jako surowce dla innych, co maksymalnie zmniejsza ilość odpadów produkcyjnych” (Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju, MIIR, 2017). 

Dlaczego Paryż?

W 2017 roku Rada Miasta Paryża jednogłośnie przyjęła Strategię Gospodarki Obiegu Zamkniętego (Paris Cyrkularz Eonom Plan) i pierwszą Mapę drogową wytyczającą kierunki transformacji paryskiej gospodarki w gospodarkę obiegu zamkniętego. Mapa zawiera 15 przykładów działań w pięciu obszarach:

1. Projektowanie i konstrukcja (zrównoważone planowanie, odpowiedzialne gospodarowanie przestrzenią i materiałami budowlanymi);
2. Ograniczenie, ponowne użycie, naprawa (ograniczenie produkcji odpadów, promocja naprawiania produktów i ich ponownego użycia, w tym m.in. promocja idei sklepów charytatywnych);
3. Wsparcie dla uczestników gospodarki obiegu zamkniętego (stworzenie innowacyjnej platformy dla GOZ, dzielnie się pomysłami i dobrymi praktykami, promowanie
   zwiększanie świadomości, rozwijanie współpracy międzysektorowej oraz wzmacnianie efektu synergii, sieciowanie interesariuszy);
4. Zamówienia publiczne (zrównoważone zakupy, reforma sektora odzieży roboczej);
5. Odpowiedzialna konsumpcja (promocja świadomej konsumpcji). (Paris Circular Economy Plan, 1st Roadmap, 2017)

https://www.paris.fr/economiecirculaire

Dobre praktyki jakie poznaliśmy w mieście Paryżu są częścią wdrażanego planu.

Wizyta

• Carton Plein

Paryskie stowarzyszenie, które wspiera społeczną i zawodową integrację osób najbardziej oddalonych od pracy. Organizacja zajmuje się ponownym wykorzystaniem kartonów. Główne usługi: recykling kartonów, a także przeprowadzki rowerowe (na relatywnie bliskich dystansach oferta Carton Plein jest konkurencyjna względem tradycyjnych film transportowych specjalizujących się
w przeprowadzkach). Głównym celem działalności Stowarzyszenia jest aktywizacja zawodowa osób oddalonych od rynku pracy – głównie osób bezdomnych.

• Les Canaux: dom solidarności i innowacyjnych gospodarek

Les Canaux to ośrodek wsparcia dla podmiotów gospodarki solidarnej i innowacyjnych przedsiębiorstw. Remont i rozbudowa budynku została wykonana w 95% zgodnie z założeniami gospodarki o obiegu zamkniętym. Wizytówką miejsca są również piękne meble stworzone bez użycia nowych surowców. Dom służy obecnie organizacjom pozarządowym zajmującym się działania z obszaru ekonomii cyrkularnej.

• Hôtel de Ville 

Spotkanie w Urzędzie Miasta Paryża z członkinią zespołu Biura Gospodarki Solidarności i Gospodarki Cyrkularnej. 

•  La Petite Rockette

Organizacja zajmuje się szeroko pojętym recyklingiem. To inicjatywa obywatelska uruchomiona w październiku 2005 r. w 11. dzielnicy Paryża. 

• Les Grands Voisins

Miejsce, które w ramach innowacyjnego projektu zaaranżowało niefunkcjonujący szpital  Saint-Vincent-de-Paul w przestrzeń dla działań społecznych.

Projekt zakłada stworzenie w 2023 roku w tym miejscu ekologicznej dzielnicy Paryża. 20 000 m² budynków i 15 000 m² przestrzeni zewnętrznych / 250 obiektów / 600 osób. Miejsce umożliwiło stworzenie warunków do życia i pracy dla ponad 600 osób znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej.  Miejsce funkcjonuje od 2015 roku. Jest przestrzenią do działania dla organizacji i firm społecznych. Działalność większości podmiotów jest powiązana z realizacją założeń ekonomii cyrkularnej.

• Solicycle

naprawa, integracja społeczna, recykling rowerów, także pielęgnacja zieleni i drobne naprawy. Głównym celem działalności Solicycle jest aktywizacja zawodowa osób oddalonych od rynku pracy.  W Paryżu działają już cztery punkty organizacji. Organizacja wspierana jest przez Miasto Poznań. Pracownicy zajmują się naprawą rowerów, recyklingiem, prowadzą warsztaty.