Rozwój usług społecznych, a przede wszystkich ich dostępność to temat wielu programów, inicjatyw i projektów. Praca nad tym, by usługi, w tym usługi opiekuńcze były dostępne w lokalnych społecznościach to cel wielu środowisk, w tym również sektora ekonomii społecznej.
Kluczowa w przypadku tych usług jest możliwość ich realizacji przez wyspecjalizowane i profesjonalne podmioty, które działają lokalnie. Idealnymi realizatorami takich usług są więc przedsiębiorstwa społeczne, które swoje usługi dostosowują do potrzeb lokalnych społeczności (praca z animatorami, doradcami), współpracują z JST, a często są również i zakładane z udziałem tych jednostek.
Dlatego też cieszy nas bardzo, że tak wiele przedsiębiorstw społecznych z subregionu konińskiego wzięło udział w projekcie Energia społeczna*.
Przedsiębiorstwa społeczne wdrażały pilotażowo** wiązki usług w ramach wybranych modeli usług.
Modeli w projekcie zostało wypracowanych pięć, z czego aż cztery dotyczą właśnie usług społecznych.
1) Model Opieki nad osobami starszymi
2) Model Opieki wytchnieniowej
3) Model Opieki nad dziećmi
4) Model Rehabilitacji
oraz Model zadań użyteczności publicznej w zakresie rozwoju lokalnego (model realizowany przez OZRSS*).
W ramach tego działania powstał taras sensoryczny, wykorzystywany do zajęć wspierających dzieci, w tym dzieci z autyzmem. Uzupełnieniem usługi były warsztaty dla rodziców/opiekunów oraz zajęcia terapeutyczne w sali doświadczania świata. Całość rozwiązania – wiązka usług miała za zadanie wspierać dzieci i ich rodziców, w tym dzieci potrzebujące zajęć z wykorzystaniem AAC – komunikacją wspomaganą.
Główną usługą jaką oferowała Spółdzielnia była opieka wytchnieniowa w Hostelu w Koninie wraz z usługą asystenta osobistego. Opiekun mógł bezpiecznie pozostawić osobę chorą, z niepełnosprawnością by odpocząć, zregenerować siły czy załatwić potrzebne sprawy np. urzędowe. Dla osób chcących skorzystać także z innej formy wsparcia przygotowano również takie usługi jak wytchnieniowa usługa mobilna oraz tzw. help desk – doradztwo i wsparcie np. w obszarze pozyskiwania wsparcia finansowego dla osób z niepełnosprawnościami.
Opieka zastępcza czy inaczej zwana opieka wytchnieniowa była realizowana przez Spółdzielnię w miejscu zamieszkania osoby zależnej (osoby wymagającej pomocy – chorej, z niepełnosprawnością). Jednocześnie osoby będące pod opieką podmiotu mogły skorzystać z zajęć rehabilitacyjnych. Dodatkowymi usługami były również wsparcie psychologiczne dla opiekunów osób zależnych oraz usługi transportowe dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Kolejnym podmiotem, który świadczył usługi w ramach Modelu Opieka wytchnieniowa+ była Spółdzielnia Socjalna Razem do sukcesu z Kramska. Usługa była realizowana w miejscu zamieszkania osoby zależnej. Dodatkowymi usługami była rehabilitacja oraz animacja lokalna na rzecz opiekunów. Animacja (w tym doradztwo psychologiczne) miała na celu rozwój kompetencji opiekuńczych z zakresu np. opieki medycznej i pielęgnacji.
Usługi rehabilitacji wdrażane przez Spółdzielnie Socjalną Ale Smacznie z Dąbia (w ramach modelu Rehabilitacja+) obejmowały wiele specjalistycznych technika leczenia jak np. laseroterapia, krioterapia, kinezyterapia. Oprócz rehabilitacji, wiązkę tworzyły jeszcze dwie usługi – wsparcie dietetyka i wsparcie psychologa.
Spółdzielnia Socjalna Buszkowo realizowała Model Rehablitacja+ a w ramach niego usługę fizjoterapii i rehabilitacji społecznej. Celem tego działania była aktywizacja, również społeczna osób starszych i z niepełnosprawnościami. Uzupełnieniem rehabilitacji były usługi transportu np. na zajęcia terapeutyczne oraz konsultacje z dietetykiem.
W Rychwale Spółdzielnia Socjalna Poryw wdrażała Model Rehabilitacja+ a w ramach niego oferowała usługi rehabilitacji mobilnej, to wygodna forma dla osób, które z różnych powodów mogą mieć trudności z dotarciem do gabinetów rehabilitacyjnych. Uzupełnieniem usługi były usługi opiekuńczo-pielęgnacyjne oraz usługi „złotej rączki” – bardzo ważne, szczególnie dla osób starszych. Dodatkowo przygotowano usługę wsparcia opiekunów osób zależnych – wsparcie edukacyjno-doradcze w zakresie opieki.
Usługi rehabilitacji wdrażała również w ramach modelu o tej samej nazwie Spółdzielnia Socjalna Sport i Rehabilitacja z Konina. Bazową usługę stanowiły szkolenia związane z funkcjonowaniem osób z niepełnosprawnościami i osób starszych, np. dotyczące pozyskiwania wsparcia czy podstaw opieki paliatywnej. Dodatkowe usługi to konsultacje projektowe w dostosowaniu pomieszczeń do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz rehabilitacja w miejscu zamieszkania pacjenta oraz transport uczestników szkoleń. Czwartą usługę stanowiło doradztwo telefoniczne z zakresu doboru sprzętu ortopedycznego i medycznego oraz możliwości uzyskania dofinansowania tego zakupu.
Mamy nadzieję, że dobre praktyki (jakie niewątpliwie) zostały wypracowane w projekcie przyczynią się do większej dostępności usług społecznych, w tym większego zaangażowania w ich realizację podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych.
*** Przez pilotażowe wdrożenie rozumie się wprowadzenie do bieżącej działalności przedsiębiorstwa społecznego wybranej wiązki usług opisanej w wypracowanym w I etapie projektu Modelu usług, prowadzące m.in. do zainicjowania lub rozszerzenia zakresu działalności, zwłaszcza grona odbiorców, a jednocześnie zwiększenie stabilności przedsiębiorstwa społecznego testującego wiązkę.
*Projekt Energia społeczna. Sieć Przedsiębiorstw Społecznych realizujących nowe modele usług w zakresie użyteczności publicznej jest realizowany przez Stowarzyszenie Na Rzecz Spółdzielni Socjalnych w partnerstwie z Ogólnopolskim Związkiem Rewizyjnym Spółdzielni Socjalnych w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.
Kluczowym celem projektu jest opracowanie, przygotowanie do wdrożenia oraz testowe wdrożenie wraz z ewaluacją 5 modeli przedsiębiorstw społecznych realizujących wybrane pakiety (wiązki) usług społecznych oraz usług związanych z rozwojem lokalnym. Opracowane modele zostaną upowszechnione w całej Polsce.
Więcej informacji na stronie projektu
O usługach społecznych realizowanych przez PES można przeczytać również w Przeglądzie Konińskim: tutaj.